पेट्रोलमधील इथेनॉल मिश्रण तुमच्या वाहनासाठी हानिकारक आहे का?

सरकार इथेनॉलचे पेट्रोलमधील प्रमाण वाढवत आहे: वाहन उत्पादक कंपन्याचा ग्राहकांना सावधगिरीचा इशारा

कोल्हापूर: एन. वाय. नवा भारत न्यूज लाईव्ह
भारत सरकार आपल्या हरित इंधन धोरणाचा भाग म्हणून पेट्रोलमध्ये इथेनॉल मिश्रण (Ethanol blending) वाढवण्यासाठी जोरदार प्रयत्न करत आहे. सुरुवातीला E10 (10% इथेनॉल) आणि आता E20 (20% इथेनॉल) पर्यंत हे प्रमाण वाढवले जात आहे.
हा निर्णय पर्यावरणाच्या दृष्टीने चांगला असला, तरी वाहन उत्पादक कंपन्या आणि ग्राहक याबाबत साशंक आहेत. विशेषतः ज्या गाड्या उच्च इथेनॉल मिश्रणासाठी बनवलेल्या नाहीत, त्यांच्या सुसंगततेबद्दल चिंता व्यक्त केली जात आहे.

केंद्रीय पेट्रोलियम आणि नैसर्गिक वायू मंत्री हरदीप सिंग पुरी यांनी २४ जुलै रोजी सांगितले की, पेट्रोलमधील इथेनॉल मिश्रणामुळे ऊर्जा सुरक्षेला चालना मिळाली आहे आणि पर्यावरणाचेही मोठे फायदे होत आहेत. हे खरे असले तरी, वाहन उत्पादकांनी संभाव्य धोक्यांबद्दल धोक्याची घंटा वाजवली आहे.

जुन्या गाड्यांवर E20 चे दुष्परिणाम होणार?
बहुतेक वाहन उत्पादकांनी स्पष्टपणे सांगितले आहे की, त्यांची जुनी मॉडेल्स E10 इंधनासाठी तयार केलेली आहेत. अशा गाड्यांमध्ये E20 वापरल्यास होणारे नुकसान वॉरंटीमध्ये समाविष्ट केले जाणार नाही.
काही नवीन गाड्यांमध्ये इथेनॉल-प्रतिरोधक सील, मजबूत केलेले घटक आणि अपडेटेड इंजिन कंट्रोल युनिट्स (ECUs) वापरले आहेत, जेणेकरून त्या E20 इंधनावर चालू शकतील. पण रस्त्यावर धावणाऱ्या बहुसंख्य गाड्या अजूनही यासाठी तयार नाहीत. यामुळे, अनेक ग्राहकांनी E20 वापरल्यानंतर विविध समस्या आल्याची तक्रार केली आहे.
ग्राहकांनी केलेल्या तक्रारींमध्ये मायलेज कमी होणे, इंजिनमध्ये खडखडाट वाढणे ,रफ आयडलिंग आणि एकूणच गाडीच्या कार्यक्षमतेत घट होणे यांसारख्या समस्यांचा समावेश आहे. आणखी एक मोठी समस्या म्हणजे इंधन पंपांवर योग्य लेबलिंगचा अभाव आहे. यामुळे ग्राहकांना त्यांच्या गाडीत E10 भरले जात आहे की E20, हे कळत नाही. अनेक वेळा त्यांना नकळतपणे E20 इंधन भरावे लागते.

E20 मुळे होणारे संभाव्य धोके:
तज्ज्ञांनी इशारा दिला आहे की, गाड्या E20 साठी तयार नसतानाही त्याचा वापर केल्यास फायदा होण्याऐवजी जास्त नुकसान होऊ शकते. इथेनॉल-सुसंगत इंधन प्रणालींसाठी काही गोष्टी आवश्यक असतात, जसे की गंज-प्रतिबंधकता
आणि इंजिनचे रिमॅपिंग जेणेकरून E20 वापरल्यानंतरही गाडीची कार्यक्षमता आणि सुरक्षा अबाधित राहील.
हे बदल न करताच रस्त्यावर धावणाऱ्या जुन्या गाड्यांमध्ये E20 वापरल्यास अनेक समस्या निर्माण होऊ शकतात, ज्यामुळे सुरक्षिततेलाही धोका निर्माण होऊ शकतो. इथेनॉलचा एक मुख्य दोष म्हणजे त्याची ऊर्जा घनता कमी असते. अहवालानुसार, इथेनॉलमध्ये पेट्रोलच्या तुलनेत प्रति युनिट व्हॉल्यूम सुमारे 33% कमी ऊर्जा असते.
यामुळेच E20-मिश्रित पेट्रोल वापरल्यास इंधन कार्यक्षमतेत मोठी घट होते. अनेक वापरकर्त्यांनी E20 मुळे मायलेजमध्ये 4% पर्यंत घट झाल्याचे सांगितले आहे. हा परिणाम विशेषतः E10 साठी तयार केलेल्या जुन्या इंजिनमध्ये अधिक दिसून येतो.
शिवाय, इथेनॉल हा हायग्रोस्कोपिक पदार्थ आहे, म्हणजे तो वातावरणातील पाणी सहज शोषून घेतो. यामुळे मेटलच्या इंधन टाक्यांमध्ये आणि इंधन प्रणालीच्या घटकांमध्ये गंज चढू शकतो.
इथेनॉलमुळे प्लास्टिक आणि रबराचे भाग पेट्रोलच्या तुलनेत लवकर खराब होतात. यामुळे इंधन गळती, गास्केट खराब होणे, इंधन इंजेक्टर अडकणे अशा समस्या निर्माण होऊ शकतात.

ग्राहकांच्या अनुभवावरून असे लक्षात येते की त्यांच्या कारचे मायलेज 17-18 किमी/लि. वरून थेट 14 किमी/लि. पर्यंत घसरले आहे आणि पिकअपही मंद झाला आहे. गाड्यांचे अगदी नवीन मॉडेल असूनही, इंधन कार्यक्षमता कमी झाली आहे आणि गाडी कमी प्रतिसाद देत आहे. यावरून इथेनॉल मिश्रणाचे होणारे परिणाम स्पष्ट पणे लक्षात येतात.
त्यामुळे येणाऱ्या काळात इथेनॉलचे वाढते प्रमाण आपल्या दुचाकी व चारचाकी वाहनांच्या अडचणी वाढवणारे ठरू शकते.